Globalny Język Biznesu

Globalny Język Biznesu

„Budownictwo jest jedną z branż, która powoli poddaje się rewolucji cyfrowej, zapewne z uwagi na sam proces budowania, którego przecież nie sposób przenieść do komputera . Ale czy na pewno? BIM (Building Information Management), a z nim cyfrowy bliźniak przecież już są z sukcesem wdrażane przez wielu inwestorów czy generalnych wykonawców.”

Marzena Gołdyn, Menedżer ds. budownictwa w GS1 Polska

Nowe kierunki w zarządzaniu danymi i zasobami

Zielony Ład budzi ogromne emocje z uwagi na wpływ jaki wywrze nie tylko na gospodarkę, ale również społeczeństwo. Bez względu na stosunek do proponowanych regulacji, nie trudno zauważyć ogólny trend wśród państw rozwiniętych, nastawiony na rozwiązania ekologiczne i ograniczenie negatywnego wpływu na środowisko. Wiele firm szybko dostrzegło potencjał w zielonej transformacji i od jakiegoś czasu przekształca swoje organizacje zgodnie z ideą ESG (Environment, Social responsibility, corporate Govenrnence). Zrównoważone zarządzanie zasobami, daje nie tylko pozytywny odbiór marki przez społeczeństwo, ale przede wszystkim realne korzyści finansowe.

Gdzie w tym całym ambarasie jest branża budowlana? Niestety daleko w tyle.

„Let’s face it. The construction industry affects the environment heavily. It contributes to 23% of air pollution, 40% of drinking water pollution, and even 50% landfill waste. Moreover, each year millions of tons of rubbish are generated (…). So to stop climate change, we must rethink many processes of our business.” źródło

Budownictwo jest jedną z branż, która powoli poddaje się rewolucji cyfrowej, zapewne z uwagi na sam proces budowania, którego przecież nie sposób przenieść do komputera . Ale czy na pewno? BIM (Building Information Management), a z nim cyfrowy bliźniak przecież już są z sukcesem wdrażane przez wielu inwestorów czy generalnych wykonawców. A to one jeszcze przed wbiciem pierwszej łopaty (a przynajmniej w idealnym świecie) dają wymierny obraz ryzyka, pozwalają na oszacowanie kosztów i uniknięcie błędów jeszcze na etapie projektowania.

Gdzie w tej całej układance jest DPP? Śpieszę z wyjaśnieniem.

Ekoprojektowanie nadchodzi wielkimi krokami.

Zgodnie z założeniami Ecodesign for Sustainable Products Regulation (ESPR) z 2022 roku, w krajach Unii Europejskiej do roku 2030 wymagane będzie, aby dla każdego produktu wprowadzonego do obrotu na terenie UE gromadzono i udostępniano dane o jego składzie, pochodzeniu, śladzie węglowym czy możliwościach ponownego wykorzystania. I to właśnie Cyfrowy Paszport Produktu (DPP) ma magazynować te dane.

Na pierwszy ogień idą baterie, z uwagi na fakt, że ich utylizacja ma bardzo negatywny wpływ na środowisko. Następne w kolejce są trzy grupy: tekstylia, elektronika i budownictwo. To właśnie budownictwo może mieć największe oddziaływanie na gospodarkę obiegu zamkniętego, z uwagi na rozmiar tej branży i bardzo niski poziom zrównoważonego zarządzania zasobami, z którego startuje.

Już wkrótce możemy się spodziewać regulacji precyzujących wymagania informacyjne CDPP (construction digital product passport). Zgodnie z agendą dyrektywą ESRP ma wejść w życie w okolicach trzeciego kwartału 2024 roku, co pozwoli na stworzenie grupy eksperckiej definiującej te regulacje dla każdej z grup produktów. Prace mają zostać zakończone pod koniec 2025 roku, natomiast 18 miesięcy później zaczną obowiązywać dla wszystkich określonych w dyrektywach grup.

Źródło grafiki: commission.europa.eu

Wytyczne dla branży budowlanej

Czy wiemy czego możemy się spodziewać? Niestety nie. Z uwagi na specyfikę rynku produktów budowlanych, stworzenie jednolitej klasyfikacji oraz wymogów informacyjnych będzie nie lada wyzwaniem.

  • Jak porównać właściwości prefabrykatu do włącznika światła?
  • Jak bardzo rozdrobnić kategorie produktów?
  • Które dane uznać za obowiązkowe, a które fakultatywne?
  • Czy powinno się tam umieszczać właściwości fizyczne materiałów?
  • Sposób dystrybucji?
  • Koszt?

Pytań jest mnóstwo, odpowiedzi niewiele. Komisja Europejska zadeklarowała otwartość w kwestii budowania wymogów, niemniej na chwilę obecną niewiele polskich grup producentów czy uczestników inwestycji zaangażowało się w ich tworzenie. A szkoda, bo współpraca z organami legislacyjnymi pozwoliłaby na ograniczenie nierealistycznych, wygórowanych wymagań na rzecz danych, które faktycznie będę pomocne przy realizowaniu zasad zrównoważonego rozwoju, a kto to wie najlepiej jak nie sami zainteresowani?

Waga identyfikacji

Dane, które na pewno trzeba będzie raportować, dotyczą wpływu produktu na środowisko oraz informacji o składzie i możliwych działaniach w ostatniej fazie jego cyklu życia. Ci, którzy już teraz zaczną je gromadzić zdobędą przewagę konkurencyjną i ze spokojem przyjmą wejście regulacji. Warto również przy okazji opracować pełen katalog danych łącznie z dokumentacją techniczną i właściwościami fizycznymi opisanymi zgodnie z normami, aby poprawić poziom cyfryzacji w sektorze budowlanym po stronie producentów. Jednym z głównych wymogów DPP jest jednoznaczna globalnie unikalna identyfikacja produktów, zakładów produkcyjnych oraz samych producentów.

Naturalną odpowiedzią na to zapotrzebowanie są powszechnie stosowane i sprawdzone w większości branż, standardy GS1 min.: GTIN (Global Trade Identification Number) – jako identyfikator produktu funkcjonujący w gospodarce od 50 lat (w rozszerzeniu Serialized GTIN może służyć identyfikacji pojedynczego produktu) oraz GLN (Global Location Number) definiujący koordynaty i adresy.

Potencjał danych

No dobrze, ale gdzie w tym wszystkim wartość dodana? Dla wielu jest to kolejny akt „ekoterroryzmu”, który przymusza do dodatkowych aktywności. Może należy na to jednak patrzeć przez pryzmat możliwości biznesowych, a nie dodatkowych kosztów? Optymalizacja dostaw poprzez oszacowanie jak daleko musi podróżować produkt zanim trafi na plac budowy to tylko jedna z możliwości. Kolejną jest otwieranie się rynków second hand, gdzie dzięki informacjom o produkcie będziemy mogli trafnie oszacować jego przydatność, możliwość ponownego użycia czy utylizacji w duchu EKO. A skoro można coś odzyskać, to można też to sprzedać.

Gdzie jeszcze DPP daje wymierne korzyści? Katalog danych! Wyobraźmy sobie świat idealny, gdzie w jednym zweryfikowanym źródle możemy uzyskać komplet informacji o produkcie, łącznie z kartą katalogową, instrukcją montażu, użycia, demontażu i utylizacji.

Jak prosta byłaby wtedy praca Generalnego Wykonawcy?
Jak szczęśliwi byliby zarządcy nieruchomości, którzy zaoszczędziliby dziesiątki godzin na pozyskiwanie tych informacji?
Jak ułatwiłoby to pracę projektantom, którzy po grupie określonych parametrów mogliby wyszukiwać dostępne pozycje na rynku?

Dla producentów obciążenie jest największe, bo to oni właśnie będą musieli każdy swój produkt skatalogować, a dane te udostępnić. Niemniej klarowność i dostępność informacji zaoszczędziłaby czas w kontaktach z potencjalnymi kupcami w zakresie wyboru odpowiednich rozwiązań oraz dostarczenia rzeczonych danych. Każda grupa zaangażowana mogłaby na tym skorzystać.

Aby sprawnie poruszać się w katalogu i rozróżnić produkty o identycznych parametrach potrzebny jest klucz. Klucz, który uniwersalnie i jednoznacznie będzie w stanie zidentyfikować produkt. Wspomniany już numer GTIN jako unikalny globalny identyfikator produktu doskonale sprawdza się w tej funkcji.

Wyzwania i szanse

Wprowadzenie DPP stwarza wiele wyzwań, niemniej przy odpowiednim przygotowaniu i korzystaniu z dostępnych, sprawdzonych rozwiązań może dać nowe szanse biznesowe i wyraźnie obniżyć przedstawione statystyki. Niemniej efekt ten może być osiągnięty tylko przy całościowym spojrzeniu na zagadnienie ekoprojektowania i cyfryzacji w budownictwie, a więc Building Information Management w połączeniu z otwartą bazą danych o produktach oraz świadomość inwestorów o korzyściach płynących z rozważania długofalowych kosztów inwestycji (również dla środowiska).

Dla żądnych większej dawki wiedzy nt. identyfikacji w budownictwie, polecam zakładkę na naszej stronie dedykowaną branży budowlanej lub zapraszam do kontaktu ze mną. Dla tych, którzy już dziś chcieliby zacząć pracować nad wspólną bazą danych zapraszamy do pilotażu Open Construction Database, którego jesteśmy patronem.

Kontakt

Marzena Gołdyn

Menedżer ds. Budownictwa

Bądź na bieżąco z informacjami o standardach GS1 np. kodami kreskowymi. Otrzymuj informacje o najnowszych wdrożeniach w branżach retail, e-commerce, ochrona zdrowia, przemysł, TSL, o webinariach, szkoleniach i konferencjach.

Dziękujemy za zapisanie się do naszego newslettera. Na Twój e-mail została wysłana prośba o potwierdzenie subskrypcji.